Bodegraven-Reeuwijk – Het Warmte-Koudeopslagsysteem (WKO) in de wijk Weideveld in Bodegraven-Reeuwijk, ooit een toonbeeld van duurzaamheid, is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een juridisch en praktisch hoofdpijndossier. Deze week deed de rechtbank uitspraak in een zaak waarin de gemeente Bodegraven-Reeuwijk energieleverancier Eteck verantwoordelijk houdt voor het niet nakomen van afspraken uit een overeenkomst uit 2007. De afspraken, die betrekking hadden op waterkwaliteit, CO2-reductie en de levering van warmte en koude, werden slechts deels nagekomen. De uitspraak biedt helderheid, maar tegelijkertijd teleurstelling voor beide partijen. Voor veel inwoners voelt de uitspraak echter als een overwinning: “We hebben jarenlang geprobeerd om openheid in dit dossier te krijgen, en juist op de punten die wij steeds naar voren hebben gebracht, krijgt de gemeente nu gelijk.”
De rechter oordeelde dat Eteck verplicht is de kwaliteit van het systeemwater te waarborgen en de afgesproken CO2-reductie van 30% te behalen, ondanks dat slechts 143 van de geplande 800 woningen op het systeem zijn aangesloten. Voor deze tekortkomingen legde de rechtbank boetes op van respectievelijk €260.000 en €597.500. Bij de levering van warmte en koude erkende de rechtbank dat Eteck een inspanningsverplichting heeft, wat betekent dat incidentele afwijkingen niet automatisch als een contractbreuk worden gezien.
Van duurzame droom naar juridische nachtmerrie
De problemen rond het WKO-systeem zijn diep geworteld in ambitieuze plannen die werden ingehaald door economische en beleidsmatige beperkingen. Door de financiële crisis en veranderende strategieën van Nuon, de oorspronkelijke ontwikkelaar, werd de schaal van het project teruggebracht. Het resultaat: een inefficiënt, niet rendabel en uiteindelijk niet duurzaam systeem.
De uitspraak biedt voor bewoners geen directe verlichting. Veel inwoners blijven vastzitten aan hun contracten met Eteck en hebben gezien hoe de waarde van hun woningen achterblijft bij de marktontwikkelingen. Toch heeft een kleine groep bewoners na jarenlange inspanningen hun energiecontract weten open te breken en is het hen gelukt zich af te koppelen van het systeem. Voor de gemeente betekent de uitspraak niet alleen een financiële opsteker, maar ook een stap vooruit in de handhaving van duurzaamheidsambities. Tegelijk blijft het een lastige balans tussen haar zorgplicht en de praktische uitvoerbaarheid van deze ambities. Een structurele oplossing laat nog op zich wachten, en met de mogelijkheid dat Eteck in hoger beroep gaat, lijkt de juridische strijd voorlopig niet voorbij.
