
Prachtstuk met een verhaal
Gouda – Na maanden van zorgvuldig restaureren hangt het prachtige altaarstuk Maria Tenhemelopneming van Wouter Pietersz. II Crabeth weer op zijn plek in de Gasthuiskapel van Museum Gouda. En hoe! Het schilderij uit 1628 ziet er mooier uit dan ooit.
Herstel met veel liefde en geduld
Restauratoren Caroline van der Elst en Gert van Gerven hebben maandenlang intensief gewerkt aan het schilderij en het spanraam. Een bijzondere klus, want het doek zit nog altijd op het originele linnen, vastgezet met touwen in plaats van spijkers. “Dat die rand het al vier eeuwen volhoudt, is echt bijzonder,” vertelt Caroline.
Door de verslapte touwen hing het schilderij gevaarlijk los. Daardoor dreigde de verf los te laten. Met veel zorg is alles opnieuw gespannen en opgefrist. Het resultaat: de kleuren en details van Crabeths werk komen nu weer helemaal tot hun recht.
Een zeldzame ontdekking
Tijdens het restaureren deden de experts een mooie vondst: het schilderij is nooit eerder overdoekt of opnieuw opgespannen, iets wat bij een werk van deze leeftijd zelden voorkomt. Dankzij bijdragen van onder andere de Vereniging Rembrandt en het Jac. Bezemer Fonds kan dit unieke stuk cultureel erfgoed nu behouden blijven voor de toekomst.
Een schilderij vol geschiedenis
Het altaarstuk werd bijna vierhonderd jaar geleden gemaakt in opdracht van pastoor Petrus Purmerent, voor een schuilkerk in Gouda. In die tijd was het openlijk uitoefenen van het katholieke geloof verboden. Sinds 1975 is het werk in bruikleen bij Museum Gouda, waar het sindsdien een bijzondere plek inneemt.


De kunstenaar: Wouter Pietersz. II Crabeth
Wouter Crabeth II (1594-1644) groeide op in een bekende kunstenaarsfamilie. Zijn grootvader, Wouter Crabeth I, maakte onder andere glas-in-loodramen voor de Sint-Janskerk in Gouda. Wouter II trok als jonge man naar Italië en sloot zich in Rome aan bij de Bentvueghels, een kunstenaarsgroep. Zijn bijnaam daar was Almanack. Na zijn terugkeer in Nederland schilderde hij krachtige doeken vol licht en leven, geïnspireerd door de beroemde schilder Caravaggio.
Van zoldervondst tot publiekslieveling
In de jaren zeventig werd Maria Tenhemelopneming herontdekt, verstopt op de zolder van de pastorie. Museumdirecteur Jan Schouten herkende direct de waarde van het werk en haalde het naar Museum Gouda. Daar is het inmiddels uitgegroeid tot een van de favorieten van de bezoekers.
Meer werk van Crabeth bewonderen?
Naast Maria Tenhemelopneming schilderde Crabeth ook De Ongelovige Thomas (Rijksmuseum), De Aanbidding der Koningen en De Bruiloft te Kana. Stuk voor stuk werken die zijn talent en liefde voor het vak laten zien.
Met dank aan…
De restauratie werd mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Rembrandt (met steun van het VriendenLoterij Restauratiefonds), het Jac. Bezemer Fonds, Stichting Het Oude Mannenhuys en verschillende Oud-Katholieke fondsen. Ook het team van specialisten, onder leiding van conservator Ingmar Reesing, speelde een belangrijke rol bij deze bijzondere restauratie.
foto’s: Fred Ernst
Meer informatie vind je op: www.museumgouda.nl