Zwammerdam – Soms zijn er verhalen die verteld móéten worden. Verhalen die diep geworteld zijn in onze geschiedenis, verhalen die decennialang verborgen bleven, maar die nu – eindelijk – het daglicht zien. En dit verhaal, over Edith Roseij Beek en de “Zwijgende Vaders” van Zwammerdam, is er zo een. In april 2025 brengen Stichting Streekfestival en het Fanfare Promotie Orkest dit indrukwekkende stuk geschiedenis tot leven in een concert dat je niet wilt missen.
Een idee dat groeide
Het begon met een plan. In 2024 borrelde bij Stichting Streekfestival het idee op om stil te staan bij 80 jaar vrijheid. In 2015, ter ere van 70 jaar bevrijding, werd er al een concert georganiseerd met Van der Vlugt & Co. En in 2020, voor het 75-jarig jubileum, lag er opnieuw een prachtige voorstelling in het verschiet, tot corona alles stillegde. Maar nu, in 2025, wordt dat gemis dubbel en dwars goedgemaakt met een voorstelling die raakt tot in het diepst van je ziel.
Edith Roseij Beek: een leven dat te vroeg werd afgebroken
Edith was een Joods meisje uit Gouda dat onderdook in Zwammerdam om aan de nazi’s te ontkomen. Maar in 1943 werd ze verraden door de NSB-veldwachter van Zwammerdam. Via Westerbork werd ze op transport gezet naar Auschwitz, waar ze de oorlog niet overleefde. In het Gouds Museum is haar verhaal te zien: de pop die ze moest achterlaten, de brieven die ze vanuit haar onderduikadres aan haar ouders schreef – kleine tastbare herinneringen aan een leven dat bruut werd afgebroken.
De Zwijgende Vaders
Dezelfde NSB-veldwachter verraadde ook een groep jonge mannen die zich in Zwammerdam schuilhielden om niet naar Duitse werkkampen te worden gestuurd. Ze werden alsnog gedeporteerd en keerden na de oorlog terug – stil, gesloten, gebroken. Ze spraken niet over wat hen was overkomen. Tot voor kort was hun verhaal grotendeels onbekend, maar nu, dankzij recent geopende archieven, krijgen deze mannen en hun leed de erkenning die ze verdienen.
Muziek, beeld en een verhaal dat raakt
Tim Overdiek weeft de levens van Edith en de Zwijgende Vaders samen tot een aangrijpend geheel, gebaseerd op boeken van Paul Beek en Lianne Biemond. Het Fanfare Promotie Orkest, onder leiding van Lucienne de Valk, verzorgt de muziek – muziek die je bij de keel grijpt. Beelden, zorgvuldig geselecteerd door Nelleke Noort, brengen het verleden tot leven. En om de avond met een sprankje hoop af te sluiten, speelt Jazzmob de muziek die klonk tijdens de bevrijding. Want ondanks alles: vrijheid vieren we.
Wil je erbij zijn?
Deze bijzondere concerten vinden plaats op:
- Woensdag 9 april 2025 in het Evertshuis, Bodegraven
- Donderdag 10 april 2025 in Theater Castellum, Alphen aan den Rijn
