Het zal er vast nog wel een keertje van komen, want Reeuwijk en schaatsen horen bij elkaar als sneeuw en winterpret. Zodra het begon te vriezen, bonden de Reeuwijkers hun schaatsen onder en waagden zich op het ijs. Maar geen klapschaatsen hoor! Die moderne exemplaren zijn pas de laatste decennia in opkomst. Vroeger ging het er heel anders aan toe.
Van bot naar ijzer
De eerste schaatsen zagen er heel anders uit dan de glanzende ijzers van nu. Denk aan runderbotten die onder je voeten werden gebonden. In de oertijd was het meer glijden dan schaatsen, een beetje zoals langlaufen. Geen wonder dat ze toen “glissen” werden genoemd. In het Streekmuseum in Reeuwijk is een originele glis te zien , die is gevonden bij een oude kerk aan de Middelburgseweg. Dit stukje geschiedenis laat zien dat schaatsen al duizenden jaren een plek heeft in ons leven – al ging het destijds niet zo soepel als nu.
Wie denkt dat de Friese doorlopers dé schaats van vroeger waren, heeft het mis. In Zuid-Holland en Utrecht, waar de welvaart groter was, werden de mooiste schaatsen gemaakt. Het Streekmuseum heeft een indrukwekkende collectie met schaatsen uit Reeuwijk en dorpen uit de omgeving, zoals de Waddinxveense, Linschoter en Bergambachter. Deze laatste was zelfs zo populair dat zelfs grote fabrikanten zoals Nooitgedagt uit IJlst dit model gingen maken.
Koninginnenschaats
Eén van de pronkstukken in het museum is de Koninginnenschaats. Dit elegante model werd in 1891 ontworpen door een student uit leiden en kreeg zijn naam nadat Wilhelmina er een paar bestelde. De schaats bleef zelfs tot 1950 in productie.
Meer dan schaatsen
Schaatsen op de Breevaart ging vroeger verder dan alleen rondjes rijden. Tijdens strenge winters kwamen ook de priksleeën tevoorschijn. Jong en oud vermaakten zich op het ijs met stokken en sleeën – geen balans nodig, alleen maar pret. Zelfs de laatste keer dat de Breevaart écht goed dicht lag, waren ze er nog.
Of je nu graag schaatst, liever slee rijdt of gewoon geniet van een winters uitzicht, Reeuwijk en ijs horen bij elkaar.
Tekst Streekmuseum Reeuwijk
