De herfst laat me telkens weer zien hoe prachtig vergankelijkheid kan zijn. Terwijl de tuin zich langzaam terugtrekt, schuilt er een bijzondere schoonheid in de verkleurende bladeren, de uitgebloeide bloemen en het stille rusten van de aarde. De kracht en veerkracht van de natuur blijven me verbazen. Zodra ik in de tuin stap, vertraagt alles om me heen, en word ik me bewuster van de kleinste details: de kleuren, geuren en geluiden. Het is alsof de tuin me uitnodigt om mee te bewegen met haar ritme. Tegen de natuur ingaan heeft geen zin, dat heb ik geleerd. En misschien geniet ik nu wel meer dan ooit van deze plek, wetende dat alles in het voorjaar weer tot leven komt en het echte harde werken weer begint.
Met dat in gedachten zijn de herfstige nazomerdagen het perfecte moment om nog wat liefde aan je tuin te geven. Hoewel het ‘winterklaar maken’ van de tuin wat achterhaald is, zijn er nog steeds enkele dingen die je kunt doen om je tuin gezond en mooi te houden voor het komende seizoen. Hier zijn een paar tips om je tuin goed voor te bereiden:
- Bescherm je kuipplanten Planten die niet tegen de vorst kunnen, zoals mediterrane kruiden of exotische bloemen, kunnen het best naar een tuinhuis of vorstbestendige ruimte worden verhuisd. Vergeet niet om ze af en toe een beetje water te geven; ook in de winter hebben ze dat nodig.
- Plant bloembollen Bloembollen kunnen tot midden december de grond in. Of je ze nu in potten plant of direct in de tuin, het resultaat zal je in het voorjaar doen glimlachen. Ze verlengen de bloeitijd in je tuin en geven je iets om naar uit te kijken.
- Knip vaste planten later terug Laat vaste planten staan tot het vroege voorjaar. Ze bieden bescherming voor nuttige insecten die overwinteren, en vogels zijn dol op de zaden. Als planten op de grond vallen en mogelijk schimmels kunnen veroorzaken, kun je ze beter verwijderen.
- Gebruik bladafval voor de moestuin of bloembedden Blad en ander tuinafval zijn perfect om de bedden in je moestuin of siertuin mee af te dekken. Dit creëert een mooie compostlaag voor volgend jaar, en bodemdiertjes zullen je dankbaar zijn. Zorg ervoor dat je schoon blad gebruikt, dus geen aangetaste bladeren.
- Vervang eenjarige planten door winterbloeiers Maak potten met eenjarige planten schoon en vervang de uitgebloeide planten door mooie winterbloeiers of siergrassen. Plaats ze zo dat je er vanuit huis van kunt genieten; tijdens de grijze wintermaanden zal dit je humeur zeker opvrolijken.
- Laat uitgebloeide bloemen en siergrassen staan Uitgebloeide bloemen en siergrassen zorgen voor prachtige silhouetten op mistige herfstochtenden en op koude winterdagen met rijp en een klein laagje sneeuw. Houd je camera paraat, want het levert schitterende beelden op. Knip af en toe wat siergrassen of uitgebloeide planten af om in een vaas te zetten als herinnering aan de zomerbloei. Dit is bovendien een duurzamer alternatief voor een gekochte bos bloemen.
- Maak de nestkastjes schoon Haal oude nesten uit de nestkastjes en maak ze schoon met heet water en eventueel een beetje groene zeep. Vogels zullen je dankbaar zijn voor een veilige plek om te schuilen tegen kou en regen.
- Verwijder het laatste onkruid De herfst is hét moment om het laatste onkruid te verwijderen. Het trekt nu gemakkelijk uit de grond en bespaart je veel werk in het voorjaar.
De herfst nodigt uit tot reflectie, voor tuin en mens
De vergankelijkheid van de herfst brengt zowel de natuur als de mens tot een langzame terugkeer naar binnen. Het is een tijd van verstilling en loslaten, waarin we ons voorbereiden op een periode van rust. In de tuin zie ik hoe het verval even noodzakelijk is als de bloei: zonder dit natuurlijke proces zou de lente nooit zo krachtig en levendig kunnen terugkeren. Net zoals de natuur naar binnen keert, voel ik ook zelf de behoefte om stil te staan en te genieten van wat er is geweest. Elke kleur, elke structuur die verdwijnt, maakt plaats voor nieuwe energie.
Het harde werken ligt achter me, en de laatste klusjes zijn ook echt de laatste. De natuur heeft nu tijd nodig om zich te herstellen, en dat geldt ook voor mij. De herfst nodigt me uit om naar binnen te keren, te ontspannen en te reflecteren over wat de natuur me dit jaar heeft geleerd.
Ik ga elke dag naar buiten: voor een wandeling, een rondje in de tuin, of een frisse duik in de Reeuwijkse Plassen, ook in de winter! Hierdoor voelen de seizoenswisselingen minder intens aan en behoud ik mijn energie in de donkere wintermaanden, waardoor ik een winterdip buiten de deur houd.
Als je het leuk vindt om mee te genieten van dit prachtige seizoen in mijn tuin in Reeuwijk, volg me dan op social media (@mijngroenehart2018). Daar deel ik regelmatig foto’s van de prachtige herfstkleuren en het verstillende karakter van de natuur, die mij iedere dag opnieuw verrassen.
Over Angèlique
Angèlique ten Kate is oprichtster en eigenaar van Mijn Groene Hart, een professioneel tuinontwerpbedrijf, en woont samen met haar gezin midden in het plassengebied in Reeuwijk-brug. Angèlique groeide op in een klein Zuid-Hollands dorp waar haar liefde voor de natuur ontstond. Na een lange carrière in de financiële sector bracht een verhuizing naar Reeuwijk en een groeiend bewustzijn over haar gezondheid een keerpunt in haar leven.
