Het is bijna mosterd na de maaltijd, maar wie dit weekend in Gouda is moet zeker even langs De Firma gaan achter de Sint Jan. Daar prijkt tot 31 maart de tentoonstelling “Blootgewoon? Blootnodig!” van een kunstenaarscollectief bestaande uit dertien vrouwen. Ik had het genoegen om drie van deze dames te ontvangen aan mijn tafel in het programma Gouwestad Informatief. De tentoonstelling toont borsten in al hun pracht, maar vooral met een overvloed aan humor. Van geschilderde tot gehaakte en van gebreide tot stoffen borsten, je vindt het er allemaal. Er is zelfs een hilarisch ‘tietenmemory’ spel dat je kunt spelen. Toch gaat er achter al deze ludieke creaties een even serieuze als verontrustende trend schuil: de censuur van social media
Het initiatief voor deze expositie ontstond toen een van de kunstenaars, Wendy van den Heuvel, herhaaldelijk geconfronteerd werd met het verwijderen van haar werk met blote borsten van sociale media. Hierdoor voelde zij zich terecht beknot in haar artistieke vrijheid. Wendy’s werk is namelijk een ode aan de vrouwelijke borst in al haar veelzijdigheid en heeft niets te maken met pornografie of seksualiteit.
De vraag die hieruit voortkomt, is waarom naakt plotseling taboe lijkt te zijn geworden. Waarom worden borsten en schaamhaar als iets vies beschouwd? En waarom zijn sociale media zo snel om censuur toe te passen, met name op vrouwelijke tepels? Is het de groeiende angst voor imperfectie? De druk van vooral de Amerikaanse moraal? De invloed van een groeiende rechts-populistische beweging? Of is het te weten aan Ai die zelf geen onderscheid kan maken tussen grensoverschrijdend en blootgewoon bloot?
Terwijl we uit alle macht proberen te voldoen aan een onrealistisch ideaalbeeld dat om ons heen wordt opgedrongen, inclusief opgespoten getuite lipjes, pronte cupjes D en mega dikke perfecte billen, waar je volgens mij nauwelijks lekker op kunt zitten, lijkt het erop dat het echte vrouwelijke lichaam een groot taboe is geworden, maar bereiken we hiermee niet juist het omgedraaide effect? In plaats van trots te zijn op wie we zijn, ongeacht de putjes in de bovenbenen of ongelijke borsten, dreigen de Tech bedrijven en in hun kielzog de influencers ons langzaam te veranderen in pornopoppen.
Met deze tentoonstelling proberen de dames dan ook een krachtig statement te maken tegen censuur en onderdrukking. Tegelijkertijd laten de dertien kunstenaars die hier samenkomen, zien dat kunst een krachtig middel is om taboes te doorbreken en om een stem te geven aan de maatschappelijke vragen die niet vaak genoeg hardop kunnen stellen, want bloot is gewoon zou eigenlijk zo gewoon moeten zijn dat het bijna saai wordt.
AnneMarie Visser
