Een nostalgische reis door de tijd. Zo zou je de expositie over oude en verdwenen kaaspakhuizen in Bodegraven kunnen noemen, die Stichting Historische Kring Bodegraven organiseert van 6 tot 19 september tijdens de Najaarsmarkt in Bodegraven. Laat je inspireren door de verhalen en beelden die de geschiedenis van het dorp levendig maken. Soms met foto’s die tot wel honderd jaar teruggaan. Een stukje kaasgeschiedenis om te ontdekken en te delen, inclusief een quiz waardoor je een echte kaaskenner wordt.
De geur van kaas was overal
Veel oudere inwoners koesteren nog steeds de herinneringen aan de tijd waarin de kaasplanken ‘vrolijk’ werden geschrobd en op het gras lagen te drogen. De geur van kaas leek overal aanwezig te zijn. De kaashandel en de majestueuze kaaspakhuizen zijn dan ook onlosmakelijk verbonden met de rijke geschiedenis van dit dorp, die vele eeuwen teruggaat. Oorspronkelijk maakten boerderijen in de omgeving, net als elders in het Groene Hart, traditioneel hun eigen kaas. Maar een stoomgemaal dat aan het einde van de 19e eeuw werd geïntroduceerd maakte een betere controle van de waterstanden in de polders mogelijk, waardoor de kwaliteit van het grasland sterk verbeterde. De melkproductie nam hierdoor aanzienlijk toe en steeds meer boeren begonnen zich toe te leggen op de kaasproductie voor de handel.
Een commissieadvies om wekelijks een kaasmarkt te organiseren
De kaashandel kreeg pas echt vleugels toen een groep wijze heren in 1881 de gemeenteraad adviseerde om wekelijks een kaasmarkt in het dorp te organiseren. De kaashandel in het dorp werd zelfs internationaal een begrip, want op de wereldtentoonstelling van 1899 was Bodegraven vertegenwoordigd met maar liefst twintig stuks befaamde Goudse kazen.
De kaaspakhuizen, met hun karakteristieke rode bakstenen gevels en hoge houten plafonds, waren ware monumenten die de rijke geschiedenis van de Goudse kaas in zich droegen. Hoewel velen van hen in de loop der jaren verdwenen of een nieuwe bestemming vonden, blijven ze een mooie herinnering aan de gloriedagen van de kaashandel in Bodegraven.
De laatste kaasmarkt in de straten rondom de dorpskerk werd in 2001 gehouden, maar Bodegraven blijft met trots zijn status behouden als de thuisbasis van de grootste kaasopslag van Nederland. Tegenwoordig in moderne complexen langs de A12. De geschiedenis van de kaaspakhuizen leeft echter voort als een geliefde herinnering aan de tijd dat het dorp overal kaas ademde.
Expositie Groene HartHuys
Van 6 september tot 19 september kun je de expositie bezoeken in het Groene Harthuys, geopend ‘s middags van 13.00 tot 16.30 uur. Tijdens de Najaarsmarkt op vrijdag en zaterdag ‘s ochtends vanaf 10.00 uur. Op zaterdag 9 september kun je ook genieten van een verkoopactie van oude historische boeken en is er een speciale actie om nieuwe donateurs naar de expositie te lokken. En het beste nieuws is dat de toegang tot deze reis door de kaasgeschiedenis, te vinden in de Bouwsteeg 6, helemaal gratis is.
Zaterdag 16 sept. is er vanuit een kraam op de markt een actie van oude historische boeken.
