In het complexe web van narcistische relaties ontstaat er een groep mensen om de narcist heen die zowel bewust als onbewust bijdragen aan de voortdurende machtsmisbruik en manipulatie. Deze noemen we de ‘flying monkeys’ – een term ontleend aan L. Frank Baum’s ‘The Wonderful Wizard of Oz’. In deze klassieke roman zijn de vliegende apen de trouwe dienaren van de kwaadaardige heks van het westen, die zij gebruikt om haar snode plannen uit te voeren.
In de context van narcistisch misbruik, verwijst ‘flying monkeys’ naar de mensen die de narcist gebruikt om zijn/haar doelwit verder te controleren of te mishandelen. Dit kunnen vrienden, familieleden, collega’s of zelfs therapeuten zijn, die vaak onbewust worden gemanipuleerd om als instrument van de narcist te dienen. Deze ‘flying monkeys’ voeren vaak verschillende taken uit, variërend van het verspreiden van geruchten en het aanzetten tot isolatie, tot het ondersteunen van de narcist in het uitoefenen van gaslighting; een vorm van manipulatie die bedoeld is om het slachtoffer aan hun eigen waarneming en geheugen te laten twijfelen.
Het trieste aan de rol van ‘flying monkeys’ is dat ze vaak zelf ook slachtoffers zijn van de narcistische manipulatie. Ze zijn meestal onwetend over hun rol en geloven dat ze handelen in het belang van de narcist of zelfs het slachtoffer. In andere gevallen kunnen ze ook bang zijn voor de narcist of bang zijn om zelf het doelwit van het misbruik te worden. Het erkennen van de rol van ‘flying monkeys’ in narcistische misbruikdynamieken is cruciaal voor slachtoffers die uit een dergelijke situatie proberen te komen. Bewustwording van deze dynamiek kan helpen bij het herkennen van ongezonde patronen en bij het vaststellen van grenzen. Het is ook essentieel voor de ‘flying monkeys’ zelf om zich bewust te zijn van de mogelijkheid van manipulatie. Als we ons bewust zijn van de tactieken van narcisten, kunnen we onszelf beter beschermen en kunnen we voorkomen dat we ongewild deelnemen aan het veroorzaken van schade.
Het begrip ‘flying monkeys’ werpt een onthullend licht op de complexiteit en reikwijdte van narcistisch misbruik. Het herinnert ons eraan dat narcisme niet alleen invloed heeft op de directe relatie tussen de narcist en diens slachtoffer, maar ook een veel breder netwerk van relaties kan beïnvloeden en verstoren. Het onderkennen en begrijpen van deze dynamieken is een belangrijke stap op weg naar herstel en genezing, en vormt een cruciale bijdrage aan het bewustzijn en de preventie van narcistisch misbruik.
In mijn eigen omstandigheden, nu bijna 18 jaar geleden, heb ik enorm veel te maken gehad met deze zogenaamde ‘flying monkeys’. Dusdanig dat ik zelfs na het overlijden van mijn narcistische ex nog 4 jaar narcistisch misbruik heb moeten doorstaan van deze ‘handlangers’ van mijn ex. Ik was nergens meer veilig. Niet in mijn eigen huis, niet op straat en niet op mijn werk Overal werd ik belaagd (meer hierover in mijn boek). Het vraagt enorm veel van een mens om overeind te blijven als je dagelijks gestalkt, bedreigd, veroordeeld en getreiterd wordt en iedereen een negatief beeld van je heeft en je zo dus ook behandelt. Het zijn tropenjaren geweest maar ik ben er doorheen gekomen en ben goed hersteld. Maar wat zou het fijn zijn als niemand anders dat meer hoeft te overkomen. Daarom: laat je nooit meeslepen in het moddergooien. Gezonde mensen zullen dat nooit van je verlangen.
Annemarie Braun
www.annemariebraun.nl
