Met het oog op de verkiezingen wilde ik toch nog iets van me laten horen.
De club van Rome wist het al in 1972, meten=weten. Voor het eerst maakten zij een doorberekening met de eerste computers over de stand van de wereld in 100 jaar. De uitkomsten waren alarmerend. Als de groei van de wereldbevolking, industrialisatie, vervuiling, voedselproductie en uitputting van natuurlijke bronnen zo door zou gaan zullen de grenzen aan de groei binnen 100 jaar bereikt worden.
Voor het eerst schrok de wetenschappelijke wereld zich rot. Wat er daarna is gebeurd overtreft alle voorspellingen. Temperatuurstijging van de aarde had nog niemand van gehoord. En nog steeds vinden veel mensen het wel fijn een beetje warmer. Maar dat is natuurlijk je kop in het zand steken. De werkelijkheid is dat de stand van het klimaat slecht is.
En dat we alles op alles moeten zetten om deze reuzentanker in 2050 flink te laten afremmen. De gevolgen zien we wel maar komen nog niet binnen.
Afijn met deze bril op heb ik de verkiezingsprogramma’s in onze gemeente tegen het licht gehouden. Is er gevoel van urgentie? Weten we waar we staan, weten we waar we naar toe gaan? Wat gaan we inzetten, heeft lokaal effect en welke middelen hebben we daar voor over? Onze inwoners willen natuurlijk graag weten wat ‘jullie’ aan het klimaat gaan doen. Ik denk zelfs dat als ze de plannen kennen ze ook graag hun steentje willen bijdragen. Ken ondertussen heel wat mesen in onze gemeente die veel verstand van verduurzaming hebben en zij willen graag hun mouw opstropen. Nu nog bijelkaar brengen met zinvolle acties, doelstellingen en opbrengsten zodat wij in 2035 of 2050 kunnen zeggen; aan ons heeft het niet gelegen, we hebben er alles aan gedaan. Mooi dat het gelukt is.
Daar zouden we dan trots op kunnen zijn
Eerlijkheidshalve gaven de verkiezingsprogramma’s mij niet voldoende adrenaline om ook de komende 4 jaar het nodige duurzame vuurwerk te mogen verwachten. Veelal is de politiek bang om inwoners met lasten op te zadelen. En gevoelens als ‘niet mooi’ als nu even niet af te doen. Er zijn partijen die als de dood zijn dat we iets vragen van de inwoner dat zijn of haar zetels in de weg kunnen zitten. Het lijkt sterk op het beleid dat landelijk jaren gevoerd is.
Haalbaar en betaalbaar zijn de kreten die burgers moeten beschermen
Eigenlijk zeg je niets. Haalbaar en betaalbaar wordt niet ingevuld en te pas en te onpas gebruikt om iets niet te hoeven doen.
Als klimaatburgemeester word ik hier kribbig van. Als de lokale politiek nog niet door heeft dat klimaatbeleid offers moet brengen waar moet dit dan heen. Realiseer je dat we jaren hebben geprofiteerd en genoten van de fossiele industrie. Toen heel logisch maar nu dus net meer. En dan moet je daar iets voor inleveren. De een wat meer dan de ander, dat is logisch. Naar de mogelijkheden van onze inwoners en dan net ietsje meer. Iedereen mag hier iets voor inleveren.
Ik gun iedereen zonnepanelen, maar de middeninkomens en meer kunnen hier zelf wel voor zorgen. De rest mag de gemeente faciliteren, dat helpt en zorgt ervoor dat het ook voor deze groep haalbaar en betaalbaar is. Hoeveel en hoe? Dat zou onderdeel moeten zijn van de onderhandelingen. Maar alsjeblieft vraag alle inwoners en ondernemers een offer te brengen. Leg het ze uit wat het kost en oplevert. We zijn zo’n mooie gemeente met mooie mensen. En best bereid de mouwen op te stropen voor een gezond klimaat. Maak de veranderingen klein en behapbaar. Laat inwoners en ondernemers meedenken en doen. De discussie over kerncentrales staat veel te ver van hun bed en voegt helemaal niets toe. Eerder slaat lam. Oh dan hoeven we zelf niets te doen!
Nee kijk hoe we coöperatief duurzame energie op kunnen wekken. Hoe we agrariërs kunnen betrekken bij duurzaam en lokaal voedsel. En andersom hoe we met elkaar de biodiversiteit kunnen vergroten. Hoe we bewuste keuzes gaan maken, de fiets ipv de auto. Met de wijkteams een bomenplan maken of collectieve isolatie-plannen, deelauto’s in de wijken, natuurspeeltuinen, energieopslag, steenbreek etc etc.
Kortom organiseer energie in de wijken en laat zien dat het wat oplevert. De klimaatdiscussie bij gemeenten moet niet gaan over of windmolens nu mooi of lelijk zijn, over kerncentrales die hier nooit gaan komen, over een RES en transitievisie warmte. Die moet gaan over onze bijdrage als inwoner.
Bewustwording en opbrengst moet bij elkaar komen. Laat dit zien en neem elkaar mee. Het kleinschalige lijkt weinig maar bij de juiste energie zijn later de grotere stappen ook beter te zetten. En die grotere stappen komen er aan. Meten=weten vertelt ons dit.
De verkiezingsprogramma’s hebben mij verder weg van de doelstellingen gebracht
Niet alle partijen. Maar wel de grote partijen, althans zoals ze er nu voorstaan. Het is aan de kiezer of ze klimaat belangrijk vinden en dit ook waarderen door de partijen die klimaat echt een stap verder willen brengen ook gaan belonen met een mooie verkiezingsuitslag.
Succes
En dan nu de doorkijk met mijn #klimaatburgemeestersbril van de verkiezingsprogramma’s in onze gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Hoeveel gaat Bodegraven-Reeuwijk bijdragen aan het verbeteren van het klimaat?
Lokaal een stip maar alle stippen bij elkaar vormt toch een vlek..etc.
VVD
Om te beginnen bij de grootste lokale en landelijke partij de VVD. De VVD maakt landelijk immers deel uit van het groenste coalitieakkoord ooit, ben benieuwd. Onze VVD doet het stap voor stap en zoekt de gulden middenweg. Ze volgen het tempo?? van de landelijke politiek. Maar als het even tegen zit beschermen ze de burgers tegen negatieve uitwassen.
Een veel genoemd punt volgt in de vorm van besparen! Laaghangend fruit voor energiebesparing. Nergens wordt dit concreet. Hoeveel gaan we dan besparen? Hoe dan? Welke middelen zetten we hiervoor in? Kan onze inwoner hierbij helpen?
Als klap op de vuurpijl is de lokale VVD niet tegen duurzame opwek, maar alle middelen die je als lokaal bestuur in zou kunnen zetten die wuiven ze weg. Vervolgens sturen ze op kernenergie en steunen hun landelijke fractie. Van het gas af is een NoGo maar een alternatief wordt niet geboden.
Kortom, Blijft goed wordt beter? Met een knipoog.
CDA
Koers houden, perspectief bieden van het CDA (pappen en nathouden?) heeft duurzaamheid gevat in rentmeesterschap. Het goede behouden en open staan voor vernieuwing. Over tien jaar zijn we flink op stoom. Haalbaar en betaalbaar, de nietszeggende dooddoener steekt ook hier op. En de gemeente is een volger. Bijna concreet wordt het als ze inwoners gaan steunen bij het vergroenen van hun tuin en isoleren van hun huizen. En er komt een fijnmazig netwerk van laadpalen en dat is hard nodig. Met ondernemers gaan we overleggen over hun verduurzamingsplannen.
Hierna volgt het hoofdstukje ‘solide gemeentefinancien’ en dan weet u wel hoeveel middelen er beschikbaar komen voor het klimaat. Ook hier dus mooie volzinnen, weinig concreets en geen doelstelling ondersteund door middelen. Kortom Koers houden meer niet.
Burgerbelangen Bodegraven-Reeuwijk
Burgerbelangen Bodegraven-Reeuwijk kiest voor een nieuwe koers, een mooi bruggetje na het CDA….Een lekker kort en duidelijk programma. Eens kijk of het hier concreet wordt? De ambitie straalt er niet vanaf, 2050 wordt genoemd als doelstelling. Wel staat klimaat en duurzaamheid boven aan het lijstje. BBR is de club van draagvlak en haalbaar en betaalbaar, daar is ie weer. Verder veel waar ze op letten, al gedaan hebben en waar ze voor waken. Publiek gefinancierde organisaties, verenigingen gaan ze stimuleren en ondersteunen. Nee geen enkele; waar staan we nu en waar staan we over 4 jaar met BBR op dit thema. Welke middelen en wat haalbaar en betaalbaar is dat vullen ze zelf in gedurende de periode al naar gelang….wetende dat niets meer betaalbaar is gezien de gemeentefinancien vrees ik het ergste.
Dan maar eens kijken bij de SGP. Rentmeesterschap? Aha zondag, rustdag dus de winkel blijft gesloten. Wel lekker concreet en duidelijk. Verder natuurlijk gissen. Morgen maar eens kijken. Maandag, …dag?
Jaja op maandag doet ie het. In Vertrouwen.
Hoofdstuk 9, blz 96 energie en klimaat. Het hele programma beslaat 168 bladzijden, gaan de kiezers dit allemaal lezen? Feit is dat de huidige manier van leven een enorme aanslag pleegt op de leefomgeving en natuurlijke hulpbronnen. Er is nog twijfel of alle analysen en voorspellingen wel kloppen maar ala energie verspillen is gewoon ooit goed. De Bijbel leert de lezer dat ze bescheiden dient te zijn. Het klimaat is niet maakbaar. Klimaat verandering wel hoor volgens mij. Bescheidenheid geeft mij toch niet het gevoel van urgentie. Maar eens verder kijken. Van punt 655 tm 711 het houdt maar niet op. Wat bescheidenheid? En dan eindigt het ook met een verwijzing naar hoofdstuk 10 en 11 voor verduurzaming op de andere onderwerpen. Man man wat een ideeën en soms concreet ingevuld. Maar waarschijnlijk opgesteld voor alle gemeenten in Nederland. Bodegraven-Reeuwijk komt niet in het hoofdstuk voor. De vraag is dus wat dit op onze lokale schaal nu gaat opleveren? Moeten wij op vakantie gaan in eigen land stimuleren? Nou succes met alle inwoners, maar daar gaat de SGP natuurlijk niet voor. Het heeft een hele trouwe aanhang en die kan hier gerust mee leven.
Denk zelfs dat dit al onderling besproken is op zondag 😉
ChristenUnie
Door naar de ChristenUnie. Ook hier Rentmeesterschap? Nee verantwoord omgaan met onze aarde. Voor mij hetzelfde. Zij gaan Samen recht doen!
Ik pak er eens een stukje natuur uit.
De natuur versterken. De ChristenUnie zet ruimschoots in op het versterken van de natuur in onze dorpen. Ze kiest voor het bouwen van extra woningen met zoveel mogelijk behoud van natuur. Maar er is meer. Vooral veel circulair.
Zij gaan veel inzetten op circulaire energieneutrale nieuwbouw, circulair burgerschap en even circulaire bouwterreinen. Ik wordt een beetje duizelig. Circulair is natuurlijk vergaand maar niemand snapt nog wat dat betekent en welke offers we moeten laten, laat staan wat het oplevert.
De ChristenUnie is de eerste partij die een definitie geeft aan duurzaam, CO2 neutraal en circulair. Een mooie doelstelling maar hoe ze dit gaan doen, met welke middelen en wat in 4 jaar gaat opleveren is niet duidelijk. De inzet van deze partij is in ieder geval duidelijk en draagt zeker bij aan een beter klimaat.
GroenLinks
Door naar GroenLinks waar je toch wat van mag verwachten. ‘Denk op wereldschaal, handel lokaal’. Bovenaan staat in ieder geval van vervuiling naar vergroening met de klimaatcrisis als topprioriteit.
Het programma is opgehangen aan de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Heldere thema’s verder uitgewerkt met voorbeelden uit kennisplatforms, handreiking van het ministerie en andere websites. Indrukwekkend maar (nog) niet vertaald naar lokale omstandigheden. Welke keuzes maakt GroenLinks, wanneer en hoeveel heeft ze er voor over om hoeveel te bereiken?
Het zonneconcept is een mooi voorbeeld en zeker toepasbaar voor bestaande en nieuwe wijken. Om echt door te pakken zou je dit naast het transitieplan warmte moeten leggen en snel keuzes maken. Wijksystemen aanleggen kost ca. 10 jaar tijd en de tijd dringt.
D66
Afijn de volgende in de rij is D66, ook een partij van het groenste landelijke coalitieakkoord ooit, 60% minder uitstoot. Een heldere indeling van het verkiezingsprogramma, duurzaamheid is een apart hoofdstuk met de Arkduifmolen als illustratie. D66 wil zsm overstappen op duurzame energie, samen. Ook biedt het economische kansen en de gemeente moet het goede voorbeeld geven. Vooroplopen, helpen, betrekken van de inwoners, investeren, stimuleren, duurzaam bouwen incentives. Mooi maar nu hoe?
Zorgvuldige implementatie van de RES (inwoners zoek op…RES 1.0), gemeentegebouwen zsm energieneutraal, alleen nog maar elektrische auto’s in het gemeentelijke autopark en alleen groene energie inkopen (wordt al gedaan). Energiecoaches inzetten, leningen verstrekken, gebruik elektrische auto’s stimuleren, auto delen, ideeën stimuleren. Participatie verhogen, energiecooperaties stimuleren, windmolens alleen als ze echt nodig zijn onder voorwaarden, nul op de meter bouwen en heldere afspraken met projectontwikkelaars…
Een hele berg goede voornemens, complimenten voor het redelijk concreet maken. Wat ontbreekt is een duidelijke verkenning waar we staan en waar deze inzet nu haar doelen gaat raken. En welke middelen hiertegenover staan. Ik zou hier in de coalitie onderhandelingen een doorrekening van maken. Dat geeft de routekaart alleen maar meer waarde en voor onze inwoners duidelijk te volgen.
PvdA
De volgende is de PvdA, een leuke foto bij een stapel stenen….die gaan bouwen. Mooi kort programma, 10 blz. en maar veel veel woorden in het rood? Hoofdstuk 3 gaat over een energieneutrale gemeenschap hmmm? We gaan bezuinigen op energie, vervoer en materiaal. Plannen en projecten worden hierop gescreend, goed idee, maar hoeveel wil je dan gaan bezuinigen? Wat is je doelstelling? 1,5C temperatuurstijging beteugelen is toch echt niet concreet genoeg.
100% Afvalscheiding is dat dan weer wel, maar hoe en wat als niet? En wat levert het op? Zoveel mogelijk zonnepanelen door de coöperatie en nieuwe initiatieven op dat vlak, zoveel als mogelijk op dak. Auto of scooterdelen en de aanleg van een fijnmazig netwerk van laadpalen. Tja klinkt leuk maar de zoden aan de dijk?? Concreter wordt het bij alle betontegels vervangen oor open betontegels en het project Steenbreek wordt ingezet voor het vergroenen van onze gemeente. De natuur krijgt eindelijk de aanwijzing van NNN (opvolger van de EHS) en de ontwikkelingen van de aardgasloze wijken volgen ze op de voet (gelukkig maar..).
En als klap op de vuurpijl vet in het rood: we roepen al jaren, planten 100 bomen extra in de gemeente! Doe dit nu eens. Vraagje, 100 extra van wat? Van 200 meer gekapte bomen? misschien wat flauw, maar 100 klinkt zo veel maar een duidelijk inzicht in de bomenstand en aantallen ontbreken al jaren in onze gemeente. Dus begin bij meten=weten.
Lokaal Liberaal Bodegraven-Reeuwijk
Ik ga door met de eerste nieuwe partij Lokaal Liberaal. Zij hebben een 10 punten programma, lekker overzichtelijk.
Punt 5 Lokaal Liberaal staat voor duurzaamheid. Van zonne-energie tot laadpalen, geen windmolens en wel kernenergie. Tot zover geen nieuws t.o.v. de lokale VVD.
Dan maar naar het verkiezingsprogramma eens kijken wat de verdieping brengt.
Duurzaamheid heeft in prioriteit gewonnen, is nu punt 2 van het programma, dat beloofd wat.
Eerst afgeven op het mislukte avontuur wko Weideveld, over dwangsommen en juridisch traject, waarom dat in een verkiezingsprogramma staat, raadsel. Snap best de frustratie, maar we zoeken oplossingen en geen mislukkingen toch!
Geen wko installaties dan maar voorlopig. Gemiste kans maar daar was het niet om te doen denk ik. Vervolgens wil ze de klimaatdoelstellingen invullen met zonne-energie. 2035 Klimaatneutraal wordt in een lijn gebracht met windenergie?? Laadpalen ja maar…iets met parkeernorm. Snap ik niet. Een nieuwe elektrische auto vervangt toch een fossiele auto. Komt niets bij gaat niets af. De plek wordt anders belast. Gelukkig is er een heel helder punt namelijk dat het Plassengebied van de natuur blijft! Blijft…?
Veel meer is het niet. Niets concreet waar deze nieuwe partij misschien het college mee in kan.
Hoeveel, waar we staan en wat het oplevert dat willen we niet weten, te lastig kunnen beter op sentiment gaan en dat is vooral niet in onze achtertuin. Jammer, geen nieuw lokaal duurzaamheidsgeluid.
MijnKlimaatpartij
Wellicht bij de laatste nieuwkomer MijnKlimaatpartij.
Samen planten we de toekomst met klimaatnajagers. Dat wat zij doen moet bijdragen aan een daling van de opwarming van de aarde en daarna aan het geluk van onze inwoners. Gelukkig maar.
De partij profileert zich als actie-partij, maar ze willen ook een stem hebben in het beleid van de gemeente. De tijd dringt en daarom gaan wat druk op de gemeenteraadsleden uitoefenen en meet-ups voor en met inwoners organiseren. Dat is nieuw, verfrissend en een kans waard. De initiatieven zijn gezaaid, nog niet heel concreet maar een schoolmoestuin voor iedere school is toch wel duidelijk.
Ze willen alle besluiten dus toetsen aan het effect op de opwarming en het geluk van inwoners. Dat klinkt als een goed begin. Zelf geven ze ook invulling aan een circulaire economie. En gaan er alles aan doen om met mbv de gemeente de initiatieven en concrete uitvoering van acties tot realisatie te brengen. Nobel streven, vast leuke ideeën maar op een gegeven moment wil je toch weten waar dit alles toe leidt?
Als je de opwarming van de aarde niet wil laten toenemen dan is dit lastig te meten door bv. kunstmest in onze gemeente te verbieden lijkt mij. Maar goed alles begint lokaal en wat groter kan moet dan ook groter opgepakt worden. Ik vind het idee verfrissend, dichtbij, inwoners mee laten doen, kleine stapjes maar of we daar het klimaat mee gaan redden. Ik laat me graag overtuigen de komende 8 jaar die deze partij er voor uittrekt.
Succes
Nou dat was een hele klus en natuurlijk heb ik fracties uit het partijprogramma genomen ander werd het wel heel erg veel.
Bij verkiezingen wil je natuurlijk dat de kiezer weet wat hij kan verwachten. Klimaat is een groot begrip. Dat kan alleen behapbaar worden als je lokale stappen zet die behapbaar en overzichtelijk zijn. Maar die ook kwantificeerbaar zijn zodat we na 4 jaar niet alleen kunnen zeggen dat we op de juiste weg zitten maar ook dat we opschieten. Een routekaart brengt ons ergens en is begrenst door de tijd.
Ik wens iedere partij, of ze nu wel of niet van het klimaat zijn veel succes toe.
Het is een enorme klus, verkiezingen, maar daarna wordt het pas echt hard werken.
Dank voor jullie inzet en mocht je willen klankborden of andere ideeën willen delen met de klimaatburgemeester dan sta ik daar helemaal open voor.
Robèrt Smits
