Bodegraven-Reeuwijk – Er wordt druk geformatteerd in Den Haag. Al maandenlang is het land in de greep van een ijzige informatie en formatie, waarin politieke partijen elkaar lijken te vinden om vervolgens weer afscheid te nemen. Hoe het nu werkelijk zit met de relatie tussen Rutte en Kaag zal voorlopig nog in nevelen blijven gehuld. De peilingen, voor wat deze waard zijn, laten zien dat de kiezer de houding van de lijsttrekker van D66 op zijn zachts gezegd niet erg waardeert, terwijl de VVD met stip boven aan staat.
Als politieke redactie van EditieGroeneHart.nl waren wij benieuwd hoe ‘de lokale kaarten’ liggen bij de partijen die waarschijnlijk gaan deelnemen aan de volgende regering Rutte. We zetten de verschillende punten uit de verkiezingsprogramma’s op een rijtje.
VVD
De grootste partij in Nederland, de VVD, pakt behoorlijk door voor wat betreft de lokale democratie. Tussentijdse verkiezingen moeten ook op lokaal niveau mogelijk worden. Kort samengevat, valt lokaal een coalitie uit elkaar, dan mogen inwoners opnieuw naar de stembus om zich uit te spreken over de gewenste politieke verhoudingen binnen de gemeenteraad. De praktische uitvoering van dit plan is nog de grote vraag. In organisatorische zin is het vanzelfsprekend veel makkelijker om een keer per vier jaar in het hele land met z’n allen naar de stemlokalen te gaan.
Daarnaast is de VVD een groot voorstander van het zogenaamde ‘Right to Challenge’-principe. Denken burgers dat zij het beleid anders, beter, slimmer en vooral goedkoper kunnen uitvoeren, dan moet er de mogelijk zijn dat gemeentelijke taken door burgerinitiatieven worden overgenomen.
Overigens blijft de VVD de partij van Law & Order. Geen lokaal gedoogbeleid ten aanzien van landelijke wetten.
D66
D66 haalt opnieuw het stokpaardje ‘Het referendum’ uit de kast Steeds meer overheidstaken worden uitgevoerd door gemeentebesturen en daarmee krijgt de gemeenten ook steeds meer invloed op het leven van de inwoners. Volgens D66 betekent dit dat lokaal nieuwe democratische instrumenten nodig zijn. Door middel van het lokaal bindend correctief referendum moeten inwoners invloed krijgen op die ‘groeiende invloed’. Ook houdt D66 vast aan de gekozen burgemeester én er moet meer ruimte komen voor burgerparticipatie.
CDA
De partij die op het moment behoorlijke klappen krijgt in de peilingen, het CDA, zit toch weer aan tafel om deel uit te gaan maken van een mogelijke coalitie. Aanvankelijk was men terughoudend, maar met een traditie als sterke bestuurlijke partij nemen ze ook dit keer regeringsverantwoordelijkheid.
Verdere gemeentelijke herindelingen ziet de partij van Wopke Hoekstra niet zitten en ze stellen eenzelfde systeem voor als staatsrechtelijk nodig is voor een grondwetswijzing. Een herindeling is alleen mogelijk wanneer na de gemeenteraadsverkiezingen blijkt dat de nieuwe coalitie in de gemeenteraad het eens is met een fusie.
Als het aan de partij ligt hoeven we overigens niet voor onze nieuwe burgemeester naar de stembus. Het CDA houdt namelijk vast aan de kroonbenoemde burgemeester.
ChristenUnie
De ChristenUnie maakt zich zorgen over integriteitsproblemen die kunnen ontstaan bij gemeenteraadsleden. De partij pleit daarom voor een betere regulering en vaste financiering van lokale partijen. Er moet ook een betere democratische controle komen op alle vormen van samenwerkingsverbanden zoals de veiligheidsregio’s en de regio’s van Regionale Energie Strategie. Daar worden steeds vaker zwaarwegende beleidsbeslissingen genomen, terwijl de controle door de gekozen volksvertegenwoordiging steeds meer op afstand lijkt te staan.
Een palet aan standpunten die op een aantal vlakken elkaar raken of zelfs overlappen en hier en daar uiteenlopen. Naar alle waarschijnlijkheid zullen deze standpunten geen breekvlakken zijn in de onderhandelingen die nu gevoerd worden, maar met de gemeentelijke verkiezingen volgens jaar maart in het vizier is het natuurlijk de vraag welke van deze standpunten straks terug zijn te vinden in de verkiezingsprogramma’s van de lokale afdelingen van deze partijen.
Bron: NRC Handelsblad
